Objavljeno u Svet Mapei br. 27 - 16.11.2020.

Vila Emilia

ADAPTACIJA BISERA VRNJAČKE ARHITEKTURE SA POČETKA XX VEKA
Location icon Vrnjačka Banja
Istorija korišćenja vrnjačkih mineralnih voda seže u duboku prošlost, kada je ove prostore naseljavalo keltsko pleme Skordisci. Tradicija lečenja počinje sa Rimljanima koji su na ovim prostorima sagradili Aqua Orcinae — lečilište koje je bilo u upotrebi od II do IV veka. O tome svedoče arheološki nalazi i izvor tople mineralne vode Fons Romanus (Rimski izvor). Početak moderne istorije banje vezuje se za 1868. godinu, kada je izvršena kaptaža dva izvora tople mineralne vode. Jedna od specifičnosti Vrnjačke Banje je i njena arhitektura. Najlepši ukras i jedinstveni istorijsko-kulturni spomenici banje su vile, koje su naročito ubrzanim tempom građene od polovine XIX veka do kraja 30-tih godina XX veka. Većina njih je još uvek u upotrebi, a mnoge su renovirane i pretvorene u moderne ugostiteljske objekte. Jedna od najprepoznatljivijih među njima je vila Emilia, iz 1903. godine, koja je tipičan predstavnik stare vrnjačke arhitekture. Pre drugog svetskog rata bila je poznata kao vila Arnovljević, a zatim Sutjeska, da bi od 1997. do prošle godine nosila ime San.

VS 1
PRESECANJE KAPILARNE VLAGE
Podizanje kapilarne vlage je jedna od najčešćih pojava kod starih zidanih objekata. Rastvorene soli koje vlaga nosi sa sobom šire se kroz zid, talože se u porama materijala i skraćuju njihov životni vek, čak i kada se radi o isušujućim malterima. Isušivanjem, soli kristališu i tom prilikom se stvaraju naponi koji dovode do odvajanja maltera od podloge. Umesto mehaničkog presecanja vlage koje može da utiče na stabilnost objekta, Mapei predlaže hemijsko presecanje sredstvima za injektiranje. U tu svrhu, razvijen je MAPESTOP, sredstvo za injektiranje na bazi mikroemulzije, koncentrovanog silana i siloksana, koje je upotrebljeno i na ovom objektu. Postupak započinje bušenjem niza rupa prečnika 15–16 mm u zidu, pod uglom u odnosu na pod (cca 10°), na oko 15–20 cm od poda, na međusobnom rastojanju od 20–25 cm i do dubine oko 2/3 debljine zida. MAPESTOP se zatim injektira u svaku pojedinačnu rupu gravitacionom metodom pomoću namenskih posuda — levkova iz kompleta MAPESTOP DIFFUSION KIT. Posle otprilike 3 4 nedelje, kada vlaga u zoni iznad područja injektiranja ispari, rupe se zatvaraju malterom i nastavlja se sa obradom zidova.
HIDROIZOLACIJA SUTERENSKIH PROSTORIJA
Kako bi se izbegao iskop zemlje, hidroizolacija suterenskih zidova na ovom objektu rađena je sa unutrašnje strane. Najpre je uklonjen stari malter do opeke a zidovi očišćeni od nečistoća i ostataka materijala i soli koji bi mogli da utiču na prionjivost. Očišćene površine su dersovane vodonepropusnim malterom spravljenim od cementa i agregata sa dodatkom lateksa PLANICRETE i sredstva za postizanje vodonepropusnosti – IDROSILEX LIQUIDO. Spojevi zidova i podova su obrađeni istim materijalima u vidu zalučenog holkera. Hidroizolacija zidova je izvedena cementnom osmotskom masom PLANISEAL 88 sa dodatkom lateksa sintetičke smole PLANICRETE. PLANISEAL 88 posebno se preporučuje za sanaciju podzemnih zidova izloženih prodoru vode i dejstvu vlage, čak i u slučajevima negativnog pritiska vode do 1 bara. U pitanju je paropropustan materijal koji ima čvrstoću prianjanja na beton veću od 2 N/mm² posle 28 dana.


HIDROIZOLACIJA KUPATILA I TERASA

Za hidroizolaciju kupatila i terasa odabrana je fleksibilna, dvokomponentna, polimer-cementna membrana MAPELASTIC, koja je nanošena gletericom u dva sloja ukupne debljine od najmanje 2 mm. U njen prvi, još uvek sveži sloj, umetnuta je mrežica od alkalnootpornih staklenih vlakana MAPENET 150. Spojevi zidova i podova su obrađeni gumiranom trakom MAPEBAND. MAPELASTIC ima odličnu čvrstoću prianjanja, veću od 1,0 N/mm2, a potpuno je vodonepropustan do pozitivnog pritiska od 1,5 bara. Otporan je na cikluse smrzavanja i odmrzavanja, i to na više od 300 ciklusa (UNI7087), a moguće rastezanje (DIN 53504) nakon 28 dana je 30 %, što je važno zbog premošćavanja eventualno naknadno nastalih pukotina u podlozi.
LEPLJENJE KERAMIČKIH PLOČICA
Na pozicijama gde je ugrađena elastična hidroizolaciona membrana MAPELASTIC, lepljenje keramike izvedeno je poboljšanim cementnim lepkom ADESILEX P9, klase C2 TE, sa produženim otvorenim vremenom i bez klizanja na vertikalnim površinama, kod koga su moguće korekcije na oblozi čak i do 60 minuta nakon polaganja. Na ostalim površinama keramičke pločice su polagane cementnim lepkom KERABOND T, klase C1T. Sve površine su fugovane brzosušećom, vodoodbojnom masom za fugovanje ULTRACOLOR PLUS. Pored vodoodbojnosti (zahvaljujući tehnologiji DropEffect ®), ova masa sadrži i dodatke za sprečavanje nastanka buđi (BioBlock®), a raspoloživa je u čak 32 boje. Primenjuje se za fuge širine od 2 do 20 mm i jednostavna je za ugradnju. Horizontalne površine na kojima je upotrebljen ULTRACOLOR PLUS prohodne su nakon samo 3 sata dok puno opterećenje mogu da prihvate već nakon 24 sata. Spojevi i dilatacije zapunjeni su acetatnom silikonskom masom MAPESIL AC.
OBNOVA FASADE
Istorijski objekti zidani opekom malterisani su uglavnom bescementnim malterima. Prvi korak u sanaciji fasade bio je izbor materijala sličnog sastava, a prvenstveno sličnih paropropusnih svojstava sa originalnim malterom. Uzimajući u obzir dosadašnja iskustva tehničke službe Mapei na sanaciji fasada istorijskih objekata, kao osnovni sloj odabran je bescementni, paropropusni, isušujući malter MAPE-ANTIQUE NHL INTONACO. Spravljen je na bazi hidrauličnog kreča i eko-pucolana i naročito često se upotrebljava na istorijskim objektima jer ima karakteristike veoma slične materijalima koji su u prošlosti korišćeni pri izgradnji: mehanička čvrstoća, modul elastičnosti, poroznost i paropropusnost (μ < 10). Takođe, ima i druga svojstva koja ga čine otpornim na razne hemijske i fizičke pojave, kao što su ciklusi zamrzavanja i odmrzavanja, dejstvo kišnice ili pojava pukotina usled plastičnog skupljanja. Kao drugi sloj preko njega je nanet vodoodbojni, jednokomponentni, normalnovezujući malter fine granulacije PLANITOP 200, kojim je postignuto fino izravnavanje površine. Posle 7 dana od nanošenja završnog maltera, fasada je ofarbana u nijansu po boji investitora, zidnom bojom u vodenoj disperziji SILANCOLOR PAINT, koji je deo Mapeijevog sistema zidnih premaza na bazi siloksana Silancolor®. Pored završne boje, ovaj sistem sadrži osnovni premaz za regulisanje upojnosti, poboljšanje prianjanja i otprašivanje SILANCOLOR PRIMER, kao i osnovnu boju SILANCOLOR BASE COAT, kojom se po potrebi može postići dodatna ujednačenost površine, pre nanošenja završnog sloja. SILACOLOR PAINT PLUS zidovima daje atraktivnu, glatku, mat površinu koja je baršunasta na dodir, a dostupna je u velikom broju nijansi iz Mapeijeve kolekcije boja ColorMap®. Sve proizvode iz asortimana Silancolor® odlikuju izrazita vodoodbojnost i visoka paropropusnost, otpornost na dejstvo agresivnih hemijskih supstanci iz atmosfere i otpornost na UV zrake. Karakteristike materijala potvrđene su brojnim ispitivanjima u italijanskim i evropskim laboratorijama, dok je paropropusnost potvrđena i lokalno, ispitivanjem u Institutu za ispitivanje materijala u Beogradu.

VS 3

Tehnički podaci o projektu

Područje primene Hidroizolacija, unutrašnji podovi, fasada
Lokacija Vrnjačka Banja, Srbija
Kategorija objekta RESTAURANT
Godina izgradnje 1903
Radovi izvedeni Mapei materijalima Uređenje enterijera i eksterijera
Vreme izvođenja radova 2018/2019
Vrsta radova Fasaderski radovi, Hidroizolacije, Ugradnja podnih i zidnih obloga
Investitor LEM Estate d.o.o., Medveđa
Glavni izvođač Mošić d.o.o., Kragujevac
Odgovorni projektant Đorđe Ostojić, d.i.a.
Projektant Alfa kvadrat, Vrnjačka Banja
Fotografije Davor Ristić - Lik Studio, Kruševac
Mapei koordinatori Nemanja Đerić, Vladimir Ubavić, Mapei SRB d.o.o. Beograd

Proizvodi pomenuti u članku

ADESILEX P9
ADESILEX P9
Poboljšani cementni lepak klase C2TE, sa produženim otvorenim vremenom, bez klizanja na vertikalnim površinama, za lepljenje keramičkih…
KERABOND T
KERABOND T
Cementni lepak za keramičke pločice, bez klizanja na vertikalnim površinama (za nanošenje u debljini do 5 mm). TEHNIČKI PODACI: Vreme…
MAPEBAND
MAPEBAND
Alkalnootporna, gumena traka sa filcom, za upotrebu u polimer-cementnim hidroizolacionim sistemima i tečnim membranama. TEHNIČKI PODACI:…
MAPENET 150
MAPENET 150
Mrežica od akalnootpornih staklenih vlakana (u skladu sa smernicama ETAG 004), za ojačanje zaštitnih hidroizolacionih slojeva, protivlomnih…
MAPESIL AC
MAPESIL AC
MAPESIL AC, čista acetatna silikonska masa za zaptivanje bez rastvarača . Idealan za upotrebu na spoljašnjim i unutrašnjim keramičkim…
PLANICRETE
PLANICRETE
Lateks sintetičke smole, za poboljšanje prianjanja cementnih mešavina. TEHNIČKI PODACI: Konzistencija: tečnost. Sadržaj suve materije:…
PLANISEAL 88
PLANISEAL 88
Osmotska cementna masa za hidroizolaciju zidanih i betonskih konstrukcija, pogodna za kontakt sa pijaćom vodom. TEHNIČKI PODACI:…
PLANITOP 200
PLANITOP 200
Vodoodbojni, cementni malter za zaglađivanje i finu površinsku obradu preko postojećih obloga od betona, plastike, stakla i porcelana.…
SILANCOLOR PAINT PLUS
SILANCOLOR PAINT PLUS
Transpirantna, vodonepropusna, higijenska boja za unutrašnje i spoljne površine. Nema pojave plesni i buđi. TEHNIČKI PODACI: Konzistencija:…
SILANCOLOR PRIMER
SILANCOLOR PRIMER
Paropropusni, siloksanski osnovni premaz, sa glatkim završnim izgledom. TEHNIČKI PODACI: Konzistencija: tečnost. Boja: mlečno bela. Gustina…
ULTRACOLOR PLUS
ULTRACOLOR PLUS
Visokokvalitetna, brzovezujuća i brzosušeća, polimer-modifikovana, vodoodbojna (tehnologija DropEffect®) cementna masa za fugovanje,…
Realtà Mapei tagovi: #architecture